سردرد و چشم

سردرد يکي از شايعترين شکايات در طب مي باشد و تقريبا فردي يافت نمي شود که آن را بارها تجربه نکرده باشد. غالب اين سردردها مسئله جدي را بدنبال ندارند و عمدتا بدنبال استرس و اظطراب، خستگي، گرسنگي و يا مصرف بعضي از غذاها، و يا قرار گرفتن در شرايط نامساعد ايجاد مي گردند.

اگرچه بسياري اعتقاد دارند که سردرد غالبا خبر از وجود مشکلات چشمي مي دهد، اما واقعيت اين است که بيشتر اينگونه سردردها منشاء ديگري دارند و کارهاي طولاني مدت چشمي مانند مطالعه ممکن است فقط ميزان وقوع و يا شدت آن را بيشتر کند.

يکي از شايعترين انواع سردردها، نوع Tension Headache يا همان سردرد عصبي مي باشد که عمدتا در ناحيه پيشاني، شقيقه ها، اطراف و پشت چشم، و حتي ناحيه گردن حس مي شود. اين نوع سردرد ناشي از تغييرات نامناسب و موقت در شرايط زيستي روزانه انسان حادث مي گردد. بعنوان مثال کار کردن در شرايط پر استرس، کار کردن و يا رفت و آمد در محيطهاي با آلودگي بالاي هوا، کارکردن در محيط با نور نامناسب، کار کردن و يا رفت و آمد در محيطهاي با آلودگي صوتي، گرسنگي، مصرف نکردن موقت بعضي از مواديکه فرد به آن عادت دارد مثل چاي و قهوه، خوابيدن در شرايط نامساعد مثلا خواب در محيطهاي پر سر و صدا، اظطراب و ايجاد انقباض و فشار بيش از حد در ناحيه فک و دندانها، و حتي جوييدن آدامس به مدت طولاني مي تواند از دلايل اين نوع سردرد باشد. طبعا در اينگونه شرايط، کار چشمي مي تواند از عوامل تشديد کننده سردرد باشد، و نه علت ايجاد آن. اين نوع سردردها غالبا گذرا هستند و به خوبي به داروهاي مسکن معمولي پاسخ مي دهند، اما حذف و يا بهبود شرايط زيستي مهمترين نقش را در کاهش دفعات بروز اين نوع سردردهاي عصبي خواهد داشت. در اينگونه سردردها، خود فرد به مراتب بهتر از هر پزشکي قادر خواهد بود علت ايجاد کننده سردرد خويش را پيدا کند که در اين صورت با اجتناب از آن، مهمترين قدم را در درمان و پيشگيري برداشته است.

ميگرن نوع ديگري از سردرد مي باشد که تقريبا از هر ده نفر يک نفر به آن گرفتار مي شوند. اين نوع سردرد در خانمها شايعتر از آقايان مي باشد و مي تواند جنبه ارثي نيز داشته باشد. از مشخصات آن مي توان از سردرد هاي ضربان دار، يکطرفه، همراه با تهوع و استفراغ، و داشتن حساسيت به نور و صدا و حتي بو را نام برد. بعضي از عوامل مي توانند سبب شروع حمله ميگرن گردند که از آن جمله مي توان از مصرف بعضي از خوراکيها مثل مشروب يا پنير کهنه يا غذاهاي نيتريت دار مانند سوسيس نام برد. همچنين تغييرات هورموني در سيکل ماهانه خانمها و يا بارداري، اظطراب و استرسها و هيجانات روحي، تغييرات محيطي مانند نور فلورسنت يا صفحه مانيتور کامپيوتر و يا تغيير دماي محيط از ديگر عوامل شروع کننده حملات ميگرن محسوب مي گردند. افراد با سردردهاي ميگرني بايد با نظر پزشکان متخصص مغز و اعصاب و بر اساس شدت و تعداد حملات ميگرن، تحت درمانها لازم براي کنترل سردرد و يا پيشگيري از وقوع سردرد قرار بگيرند.

بر خلاف تصور عموم، چشم و بيماريهاي چشم ناشايعترين علت سردرد مي باشد. معمولا بيماريهاي چشمي که ايجاد سردرد مي نمايند، غالبا پر سر و صدا و علائم ديگري مانند تاري ديد، ديدن هاله اطراف نورها، حساسيت شديد به نور، و درد و قرمزي و التهاب در ناحيه چشم را نيز ايجاد مي کنند. وجود عيوب انکساري تصحيح نشده در چشم مانند دوربيني و آستيگمات معمولا علت ايجاد سردرد نيستند، اما در افرادي که زمينه سردردهاي عصبي و يا ميگرني را دارند، مي تواند سبب تشديد و افزايش حملات سردرد گردد. بايد دانست که اينگونه اختلالات چشمي عمدتا ايجاد خستگي زودرس در چشم مي نمايند و طبعا تصحيح آن به افزايش کارآيي چشم کمک خواهد کرد.